KIM CỔ KỲ QUAN - Ông Ba Thới - Quyển 6 - Bổn Tuồng

TẢI KIM CỔ KỲ QUAN TRỌN BỘ 9 BỔN TUỒNG PDF

KIM CỔ KỲ QUAN QUYỂN 6 - BỔN TUỒNG - PHẦN 1 GIÁO ĐẦU

Ngọc Hải, Quỳnh Lâm chiếu thủy
Phụng Mao, Lân Chỉ trình tường
Khán quốc vương Tống thất cang cường
Quang minh thị Hớn đường thượng đảnh
Quê ngụ miền Cao Lãnh
Tôi nay Ba Thới xưng danh
Từ theo Thầy học đạo minh thanh
Cửu thu mãn thính danh dư tuế

HỰU VIẾT:

Liếc mắt ngó thiện đoan nhân phế
Nhìn lê dân sự thế nguy bang
(Thầy ôi!)

Đạo tớ thầy nhiều nỗi gian nan
Cay đắng dạ thở than không thấu
Trách ở đời lão ấu vô phân
Căm hờn chư quốc hương lân
Làm cho lỗi đạo quân thân kia là!

(Thầy ôi ! như tôi nay di cư phế thổ chẳng qua là)
Bước chơn ra đoái lại nước nhà
Chim anh bỏ ổ rừng già thiết tha

HỰU VIẾT:

(Ai đi)

Nỡ chẳng tưởng quốc gia ngay thảo
Dạ nào vong Tam Bảo giáo truyền
(Ấy là thuở trước)

Thầy ra giáo đạo vi hiền
(Ý làm sao)

Nay nhà gã đam phiền kết oán?

Kiến An ngụ nỡ nào thiên tán
Mỹ Tây vong tâm oán thiên niên
(Thầy ôi)

Nước nghiêng nghèo vận khiến đảo điên
Phân ly diện sầu riêng đoạn đoạn

VÃN VIẾT:

Sầu riêng đoạn đoạn
(Thầy ôi)

Đạo quân thần tâm loạn trào suy
Căm hờn lũ nịnh khinh khi

Làm cho tôi chúa phân ly đôi đường

HỰU VIẾT:

(Như tôi nay)

Xuân tam nhựt khánh tường chư thất
Trì nhơn nhơn dạ bất tùng qui
Nực cười thay vận bỉ thế suy
Tuôn lụy ngọc dĩ tri phận bạc

VÃN VIẾT:

Phận bạc

Cám thương vì xiêu lạc bơ vơ
Trách ai đem dạ vò tơ
Miếu đường bất vọng hồi sơ hội nầy
Trách thay chư sĩ phụ Thầy
Sát gia phá tự mấy ngày xông sương

HỰU VIẾT:

Cá lỡ chợ sình ươn không bỏ
Mở tiêu hành chỉ ngỏ nem tương
Uổng danh tài thượng trí văn chương
Lầm mưu kế nhà Thương tận tử
(Thời ai cũng đều)

Thường thường mục quan kinh sử
(Dễ mô chẳng biết)

Trung lương cảm dõng cùng chăng?
Đến cơn nghèo gặp việc khó khăn
(Việc ấy)

Người chẳng siêng năng mà cần tăng tá quốc
Người chẳng lo cầu minh thất
Dạ bất cần danh
(Vậy chẳng là người)

Úy tử tham sanh

Có chỗ công danh nào cho tốt (kìa chớ)
Đường gai gốc trải trần dạ tớ
Nẻo sõi sành lòng chớ hôi tanh
(Thầy ôi !)

Biết no nao tớ đặng rạng danh?

(Hay là)

Còn ẩn sĩ giá canh khổ sở?

Khổ sở

Nỗi sầu nầy biết thuở nào nguôi
(Thầy ôi !)

Dạ đành nước ngược nước xuôi
Sông mê rửa đặng mới nguôi lòng buồn
Trải ngàn xem sách vở thơ tuồng

Kìa ghe lưu chúa, nọ xuồng ngư phu
THÁN VIẾT:

Đến nay ta mới nhắc lại việc tu hành từ cổ chí kim, những là việc tu làm sao, làm sao.
Hoặc là thượng trí tu, hoặc là hạ ngu tu, cho nên mới nhắc lại việc tu trước thời mới biết

việc tu sau.

Thuở trước Lương Võ Đế người tu lập bảy mươi hai cảnh chùa, đến sau ngã tử đài thiền,
Phật bất ly cứu. Ây vậy người cũng phải xét lại, Phật bất ly cứu cũng phải đó mà. Cứu làm
sao! của thập phương tín cúng mà mình tu cho mình, ấy làm vậy chẳng vô tình lắm.

Cũng như ăn cơm mắm thấm về lâu, làm người phải xét trước lo sau, tu ở đâu mà không tu chí? Gẫm thiệt tu nay đa lý người bất ý tu tê. Tu nay thiệt rất quê, mà người gọi rằng tu giỏi, tu hay. Tu giỏi tu hay đó mà! Thị bất tường địa lý thiên cơ, khéo tu bá vơ mà hại thế. Ây người tu làm sao? Bất tri tiên đế, dối thế thơ văn, tu vậy mới khổ. Bất vong cầu quốc vương thủy thổ xưa cũng nhiều việc khó, nay cũng nhiều việc khó bất hòa. Phật nói rằng: Hữu chánh, hữu tà nhơn bất sát bất hòa, thiên bất tri mạt hậu. Thiên võng khôi khôi sơ nhi

bất lậu.

Người chẳng nhớ tích trước, ác tăng chùa San Hậu thiền, nó cảm sát thứ phi Nguyệt Kiểu.
Ây là thuở Tề trào lâm nguy mà sãi ác tăng ở làm vậy; ngọn rau tấc đất không đền, ấy chư
tăng tu những việc chi? Gẫm tu thế ngu si, thị bất tri địa ngục. Ây người tu làm sao ? Noi
theo phàm tục, tâm dục lợi hòa ấy làm vậy? Tu bất cải tà chư tăng tự thiệt đà bất chánh.

Phật trời dụng tâm dụng tánh, trung chánh kỳ minh. Người người đều chê Phật bất linh, ấy
làm vậy, mà lòng hằng tưởng thế minh tích vật. Tôi nói cho người biết lòng niệm Phật:
Phật tức tâm, tâm tức Phật ấy là tà chánh tại tình. Lẽ nào dám họa hình tượng cốt. Đến
ngày nay nhà Tàu chê Nam kỳ rằng dốt, Tàu rất thiệt khôn lanh!

Phật sanh nhơn hà nhơn sanh Phật. Bởi vậy nhà Nam trào mắc đọa, bị nhà Tàu dấy họa bất minh, bị nhà Tàu đa kinh loạn chí đa sử loạn ngôn, người vùng chôn nước Nam Việt người chê rằng dốt nát. Người lại tống kinh thơ, tượng ảnh qua bán cho nước Nam Việt an tâm tùng lý. Người lại bài binh bố trận cho người An Nam, ấy là cũng một tánh tham, người bày ra xanh, vàng, đen, đỏ, người An Nam nhiều kẻ thiệt khôn, khôn mà chẳng rõ, vùng

bỏ đạo Phật mà theo Tàu.

Tàu cũng là người qua ở đậu nước mình, người dạy đặng, gẫm tình chẳng là sỉ nhục
chăng? Người lại dạy thêm đạo minh sư, ấy là một kiểu tu phi tăng phi sãi, ấy làm sao
người Nam không cải phải cùng không? Những việc nào đều giới tượng Ông, e hậu nhựt

đầu không hiệp thể.

Ây người chê Phật Trời rằng dễ nghĩ người Nam phi lễ, thấy Trời Phật dễ ngươi chẳng lễ
thân; tích thị phế phi ân, kim khán thân phi Thánh. Bởi vậy cho nên người mới lộng ngôn

loạn tánh, người mới theo nhà Thánh Kim Phiên.

Thuở trước là thuở Minh hoàng còn sửa trị, người còn phế vị tùng Phiên, bởi vậy cho nên,

khiến ra mối nước chẳng yên người hiệp ý Tây Phiên nhà Thánh. Khiến lòng dân chúng ở
làm vậy. Đạo nhà thờ đồng tánh, ấy làm vậy, người chảng xét việc chánh tà, người căng

họa hình treo tượng người gọi rằng hay.

Người Nam ăn ở theo Tây, ấy vậy cũng nhiều người chẳng nghĩ đó mà! Ây là loạn sự,
loạn tâm, nhơn khổ nhơn bất tri thủy thổ, như ngưu mã loạn tâm, ấy vậy cũng là người đó

mà. Bất dụng trí cơ thâm, a tùng quyền nghịch nhĩ.

HỰU VIẾT:

(Như tôi nay)

Nguyện cùng trời Phật trọn thờ
Sanh đời trị thời nhờ
Gặp cơn loàn phải chịu
(Thầy ôi ! như tôi nay)

Dạ bối rối khôn toan khó liệu
Nhìn lê dân vạn triệu tử thì
(Tôi không biết)

Mưu chi kế chi cứu tử hạ trần
Cơn thắt ngặt gia bần trí đoản
(Tôi nguyện cầu)

Trời Phật giáng thế trợ thế lâm nguy
(Như tôi nay)

Vô tài phép nhơn khi sỉ nhục
(Thầy ôi)

Chốn dương thế thầy đà tị tục
Cõi trần gian tớ bất dục sanh
(Tôi nguyện cùng Trời Phật phen này)

Có sống thời cho rạng tiết thơm danh
Sống như vầy hôi tanh hổ thẹn
(Thầy ôi ! như tôi nay là)

Lỗi lời hẹn thẹn cùng non nước
Quán khách trung Thầy bước chơn lui
(Thầy ôi !)

Cách ly hình dạ tớ nào nguôi
Tâm vô cách nỡ vui phận tớ

VÃN VIẾT:

Phận tớ

Cám thương Thầy đêm nhớ ngày trông
Sự đời Trời khiến minh mông
Kẻ nam người bắc tây đông chưa hòa
Đoái giang san lỗi thửa đạo nhà
Kìa non Thới lãnh nọ tòa Thiên Thai

HỰU VIẾT

(Thời)

Lòng những tưởng Tấn Tần hòa mai trước
Nào hay đâu mối nước phân vân
(Thầy ôi)

Biết no nao âm dĩ báo ân?

(Thầy ôi !)

Ngõ gặp thuở oán nhi báo oán
LOẠN VIẾT:

Hoàng Thiên sanh ngã hà hại ngã
Trời Phật có hay cho tôi đến đỗi nầy
Địa hậu mai ngô nhẫn hại ngô
(Tôi nguyện cùng Trời Phật phen nay là)

Tích thiện nam mô vô quái ngại
Ca hồ tồn bại đại kiến thiên
(Tôi nguyện cùng Thiên Địa, Thánh Thần phen này là)
Ngưỡng nguyện Thánh Tiên khuyên diễm thế
Nhơn dân thọ tuế quế mai khai

HỰU VIẾT:

(Ý làm sao? người không)

Giả dại làm trai thượng trí?

Vậy mới rằng đạt lý minh tâm
Cơ thâm họa diệc thâm
Oán tích trăm năm tồn oán
Thấy nỗi thế càng ngày ngao ngán
Nhìn quốc gia đa oán thiểu ân
(Như tôi)

Còn ở trần thân cám thương thân
(Thầy ôi !)

Sầu áo não nhựt tân thảm thiết, hà
THÁN VIẾT:

Ngưỡng diện kiến thiên thiên kiết thủy
Đê đầu phủ địa dĩ thì tri
Lụy thảm Tôn sư qui Tây điện
Ai hoài biệt diện chứng minh
Thiết nguyện bàn linh nghinh thủy thổ
Gia bần tri khổ tổ tiên tri
Thảm thiết vận suy bi lụy ngọc
Ta hồ thân bộc đọc văn kinh

HỰU VIẾT:

(Như tôi nay ngồi buồn nhắc thuở trước lại mà nghe)

Tận nhà Hớn Bắc kinh á vị ấy làm vậy người cũng không ngờ
Nam kỳ địa bị vây thậm khổ
(Cơn rứa)

Mới lấn Tần đạt thổ
(ấy vậy mà người cũng không hay)
Thậm khổ vô lượng
(Đến nay)

Tây lập lại nhà Thương
Quốc bất lương tận thế
(Cơn bấy chư)

Kẻ niệm Trời phế Phật
Người niệm Phật phế Trời
(Cho nên khiến)

Người lòng dạ đổi dời Thiệt nhiều kẻ không dùng Trời Phật Nghịch nhĩ hồ quái vật Bất tri Trời Phật du tâm Xuất hải thủy phế lâm Xuất tình ngâm sổ cứ

NGÂM VIẾT:

Thiên địa tuần huờn hờn ma quỉ
Châu nhi phục thủy tỉ kỳ tân
Phú Nhuận cựu lân phân Hà Nội
Tri kỳ phước tội huờn ngâm

THÁN VIẾT:

Tu trì đức trí thâm
(Cơn rứa chứ)

Người dục tốc phá lâm một thuở
(Ai đi)

Tay cắt tay bao nỡ tung hoành
(Ai đi)

Ruột cắt ruột sao đành lòng dạ!
(Người chẳng nhớ lại thuở trước)
Địch Thanh mắc đoạ
(Cùng vì ai)

Dấy họa Tống trào
(Đến nay)

Của Khổng ra vào
Người trung quân ái quốc chỗ nào
Mà xưng anh hào ghê ngán
(Thời ngày trước)

Người đà ám thử
Xuất ngữ sát danh
(Thầy ôi !)

Không sanh thành nghĩa trọng hơn sanh
Nhìn cốt nhục hôi tanh tâm lộ

VÃN VIẾT:

Tâm lộ

Vái Phật Trời phò hộ người ngay
Hội nầy mới biết dở hay
Trời xui ách nước người Tây suy rồi
Nhục vinh gẫm chẳng mấy hồi
Đố ai gánh thịnh đem bồi chỗ suy
Việc nào sự dễ bất tri
Khó khôn khôn khó đường đi đã mòn
Ai hay sống mất thác còn
Để hai con mắt không mòn cửa vương
Nỗi oan ương nhiều nỗi ưu sâu
Kìa dinh Bắc địa nọ lầu Nam bang

HỰU VIẾT:

Thấy sự thế dọc ngang
Tâm bất an giấc điệp
Đêm bát ngát nằm lo cơ nghiệp
Ngày xốn xang bất hiệp sức ngôn
Gẫm sự thế đa khôn
Chỉ thị cuồng ngôn loạn ngữ
(Sách có chữ)

Quân xử thần tử, thần bất tử bất trung
Ai ai đều chác những việc hung
Có ai xử hiếu trung vu thất
Phụ xử tử vong, tử bất vong bất hiếu
Như người ở làm vậy thời
Trung hiếu lưỡng toàn

VÃN VIẾT:

Trách ai sát phạt phụ hoàng
Làm cho miếu võ khói tàn tro bay
Căm hờn a ý tùng Tây

Khúc tùng vong chúa mối sầu xây nên phiền

HỰU VIẾT:

Mục kiến thiểu nhơn hiền
Đa nhơn tại vong tiền phế hậu
(Có chữ rằng)

Thiên cơ bất lậu
Vi nhơn ưu hậu tội nan
Kim đắc thế tà khan
E hậu nhựt đa mang tận khấu
Vào quán trung ngơ ngáo
Mắt mở xem trao tráo
Tâm bất cáo Phật sanh
(Đến cơn thậm khổ) ta mới
Phế hải bộ nhơn dân nan tẩu nọ

LOẠN VIẾT:

Biệt từ hải ngoại khứ mang mang
Trức đáo lâm san an tỵ tử
Ta hồ hung dữ tử vô phân
Chư sự tùng tân vận ân chí
Hoàng thiên định lý ý vị ngoan

HỰU VIẾT:

(Như ta đây)

Giúp nước chúc an
(Ấy làm vậy)

Người dọc ngang ghét bỏ

(Tôi biết nói làm sao cho rõ ràng đặng nữa kìa chớ)
Ăn cơm chúa dạ no lòng phải nhớ
Đừng đem lòng tính việc hơn thua
Hưởng lộc vua người chớ phản quân
Đừng đem lòng trở mặt sau lưng
Mà người giết trung trực lòng ưng ngỗ nghịch
Cơm Phiên quốc ngươi khen rằng lịch
(Còn như)

Đất Nam bang cỏ mịt ai trồng
(Ý làm sao)

Không đem chút lòng buồn
Mà người đem dạ thơ tuồng hí hởn
(Ấy lại thêm)

Ba huê ôm giỡn
(Vui cha chả là vui)

Đào đĩ gái trai hí hởn

(Mà gọi rằng xinh, rằng tốt, rằng tử tế đó mờ)

Ý ăn ở lẳng lơ
Thương kẻ dại ấu thơ đa tử
(Ấy là kẻ dại đó)

Còn già kinh sử thế nào?

Mặc ý người đi thấp trèo cao
Bực nào giỏi làm sao cho phải đó thì làm
Hiếm hiếm kẻ bán vàm
Người ăn làm ít thiệt
(Người tính những việc lắt léo,
bắt con nhà nghèo làm tôi, làm mọi, người rằng ngoan)
Hiếm kẻ giàu sang

Lương công cướp của thế gian đà chẳng dễ
Gia bần hữu lễ, phú quới thể khi
Phú quới lễ nghi, gia bần tri đạo tặc
(Như tôi nay)

Trông thơ nhạn hồi đô vắng bặt
Đãi tin ngư dị tặc khởi loàn
(Tôi cũng như)

Cá khô hang nằm chịu võ vàng
(Chẳng khác chi)

Như chim mỏi cánh dặm ngàn bay không nổi
(Như tôi nay)

Dạ chí dốc ra oai cầm chổi
Nguyện thiên tri thay đổi vận suy
(Thầy ôi !)

Biết no nao cố thổ vinh qui?

(Thầy ôi !)

Biết bao thuở tận suy phùng thạnh?

VÃN VIẾT:

Phùng thạnh

Dạ bao nài đói lạnh tồn vong
E thời đại bại cuồng phong
Biết là thân đặng hóa long hay vầy?
Gian nan sau tớ trước Thầy
Mưa tuôn lạnh lẽo chầy ngày chẳng an
Quân thần nghĩa khí trung cang
Kìa tôi ái quốc, nọ gian phản trào

HỰU VIẾT:

Thuở quán trung sư phụ ra vào
(Thầy ôi ! đến nay)

Cô quạnh ngày nào thấy mặt?

VÃN VIẾT:

Cô quạnh ngày nào thấy mặt
(Thầy ôi !)

Đạo tớ thầy trực trặc kheo khư
Nào đành bất túc hữu dư
(Thầy ôi!)

Bất thuần thiên địa kheo khư mối lành
(Thầy ôi! Như tôi đến cơ hội khổ nầy là)
Nỡ lên non hái trái cho đành
Hải thâm dấu để ngọc lành tay thâu
Dạ ưu sầu ngồi bực cầm câu
(Ý làm sao bực hẩm sủng sâu mà ít cá câu,
tôi chẳng biết có người ở đâu)

Câu thời câu vận cạn sâu xem tường
Lỡ đôi mai trái mối tơ hường
Kìa sông Thánh Thủy nọ đường Thiên Môn

HỰU VIẾT:

Những học khéo học khôn
Học theo môn đàng điếm
(Những việc đó thì hiếm có thiếu chi)

Những theo kẻ ngu si
Học từ bi ít có
Xem việc đời thấy khó
(Khó vậy mà dễ là dễ làm vầy)

Con có cha, tớ có thầy
(Cơn mần rứa mà người)

Chẳng học rày niệm Phật

(Ây miệng niệm Phật chẳng tốn tiền bao nhiêu đó mà)
Nam mô Phật từ bi
Kể làm chi việc dữ
Đạo vi thần tử
Thì phải giữ hiếu trung
(Nhưng là)

Cũng có nói hung
Nói hung lời trung chánh
Chớ lung lăng bạo tánh
Mà phế Thánh vong Hiền
(Làm người xử thế thời phải)

Vọng tưởng nhơn tiền
Mới thương hiền vu hậu
(Người nghỉ lại đó mà coi)

Lạt lẽo đạo lành tôi cậu
(Ây là người)

Không lo sự hậu nem tương
Một nắm muối điểm sương sương
Không nem tương lạt lẽo

VÃN VIẾT:

Lạt lẽo

Ớt cay nồng thịt thẻo kho tiêu
Trương buồm bao quản gió xiêu
Nới dây trục hạ gió hiu thẳng lèo
Dắt dìu nhau xuống dốc lên đèo
Lâm trung vắng vẻ thoái nghèo sông mê
Trách bất tường xúm xít cười chê
Dạ nào trái dạ u mê phản tình
Chí bất lương phá miễu tan đình
Kìa ai đi đó một mình bơ vơ

HỰU VIẾT:

Tu minh lý tri cơ

Niệm hồi sơ mỹ lộc
Người muốn nên cố tình ăn học
Thời mới tri đắc ngọc kim
Trào tắc trí kỳ nghiêm
Quí đại nhơn khiêm nhượng
Phải khẩn nguyền cung Thượng
Lòng kỉnh trượng Hoàng vương
Cá thác rồi không muối sình ươn
Người bỏ xác, Trời Phật không thương sa địa ngục
Ví chẳng khác cũng như cây mục
Thiếu việc nhà khó đục trính xiêng

VÃN VIẾT:

Nỗi sầu khôn ngửa khó nghiêng
(Thầy ôi)

Ai vui cười đó sầu riêng lòng phiền
Đoái khắp nơi ít thấy người hiền
(Khó cha chả là khó)

Khó thời chịu khó chớ phiền người ôi

HỰU VIẾT:

Gẫm sự thế bạc vôi
Niềm chúa tôi chẳng kể
Mẻ một chút muốn làm cho thiệt bể
Khó không giành việc dễ hằng tham

(Sách có câu)

Thất hiếu hữu tam
Đường danh lợi ai tham trối kệ
(Như tôi ngây dại làm vầy chớ)

Tâm sở nguyện tử tôn mưu duệ
Đường nên hư số hệ tại Trời
Khẩn nguyện cũng cạn lời
Vái Phật Trời độ thế
Thơm chín điểm cớ sao bán ế ?

(Tôi xem người xa đó lắm)

Ý làm sao sự thế không thèm
Cay đắng ấy rượu hèm
Mà người thèm chép miệng
Uống ba chén gây ra nhiều chuyện
Phật Trời nào ứng hiện độ cho
Tỉnh rượu rồi người mới đi lo
Lo những đồ vật thực ăn uống say no
Rủi quá độ nằm co nhắm mắt
Nghĩ nhiều đường gay gắt
Gẫm lòng bắc dạ nam
(Thầy ôi !)

Chốn am vân ít kẻ cam thường
Trường công sở bất tường hương lý
(Thời thuở đặt để)

Tam nguơn tứ quí
(Nay phân)

Nhị lý thường hành
Phải chát sửa việc lành
Chớ mua giành bán giựt
Đời đa lý luật
(Thời)

Nhiều cực sướng chi
(Phụ vương ôi !)

Ai hoài phụ tử phân ly
Uông uông lụy ngô nhi thống khốc, hà

THÁN VIẾT:

Ta hồ Quỉ Cốc lụy tiên sanh
(Phụ-vương ôi !)

Vọng khán Phụ hoàng vô tranh tượng
Ngô sầu cung Thượng trượng thâm tình
(Phụ-vương ôi !)

Hồ phách Hoàng thiên bình đẳng nguyện
Kiến thiên kiến diện hiện dương trần
(Tôi nguyện cầu Trời Phật Thánh Thần cứu độ chúng sanh)
Cõi thọ anh linh Thần cảm chiếu
(Đến nay Phụ vương tôi quá vãng đi rồi, còn tôi ở lại đây)
Nhơn nhơn thị tiếu tiếu nhược thân

KIM CỔ KỲ QUAN QUYỂN 6 - BỔN TUỒNG - PHẦN 2

HỰU VIẾT:

(Như tôi nay)

Trỗi gót hài ra chốn hương lân
Khán bổn thị du thân lả chả
Trần dương thế luân hồi trả quả
Thị hung đồ bất khả tái sanh
(Ây làm sao mà người không sợ không sợ a)
Những những việc đua tranh
Chẳng phải kẻ giá canh mà chuyên nghệ
Mai cúc trước thẹn cùng lan huệ
Hồ nhung cung huynh đệ vầy đoàn
Chỉ thị thế bất tường (Ây vậy mà)
Người dám lập trường độ thế (Tôi nói thiệt)
Gánh thơm này dầu ế (Thời)

Chợ Tân Huế cũng mua
Bán cho ngọt không chua
Người bán mua có phép
Nào nào ai có ép
Người giữ phép ở đời
Trời tri thức tuổi Trời
Phật tri thời tuổi Phật
Lo cho bề nhơn vật
Lòng không tưởng Phật Trời
Ham ăn nói nhiều lời
Mà rã rời thân thể (Nào có dễ chi kia)
Nay tuy ở ngoài bìa
Mai cũng về chốn cũ
Chớ ham đường lợi tăng gia ngủ
Mà người bất thủ trung lương
Ở làm sao Trời Phật yêu thương
Bằng ở vậy oan ương khổ sở (Tôi nghĩ thiệt)
Nhiều đường gây trở
Sầu nầy tích chở muôn xe
Nói lành ít kẻ muốn nghe
Khó chẻ tre mà đương bội (Ây làm vậy)
Chẳng biết đường phước tội
Dạ người lặn lội trải trần
Đàng điếm thấy rần rần (Mà)

Thánh thần vô tự xử
Vô quân bất ngữ
Vô tử bất truyền
Chẳng thấy kẻ tầm hiền

Thậm trách phiền yêu quỉ (Ây làm sao)
Mà người chẳng nghĩ
Tiền tỷ hậu ty
Biết biết mấy khi

Không không đi trách (Hay người chê)
Nói xàm không trúng sách
Bất trúng cách nhơn
Sự sự nan phân
Nhơn nhơn hữu chúa
Việc chúa phải làm
Ăn cơm phải múa
Việc chúa phải làm
Vắng vẻ tiếng đàm
Hai hàm khít rịt
Cố tình quan lịch
Thượng tịch hạ thần
Bất luận phú bần
Thiện trần duyên an hưởng

VÃN VIẾT:

An hưởng

Đạo quân thần dĩ dưỡng nhơn dân
(Trời Phật ôi! có hay cho tôi lâm nguy biếnnày chăng?)

Trước phân đạo nghĩa Ông Thầy
Phận tôi làm tớ theo rày cậu Hai (Cậu ôi! là cậuôi!)

Đứng làm trai hai vai gánh nặng
Chuỗi bồ đề lội lặn khéo theo
(Cậu ôi ! xét soi bổn phận tôi lâm đỗi này)

Đá cheo leo lên eo trợt trạt
Nghĩ nhiều lần xiêu lạc trào đô

(Tôi đây đạo nam mô, chẳng phải đạo Gia Tô màngười phòng ngại)
Tích hiền lương nam mô Bồ Tát (Tôi e là)

Loạn ly này xao xác bốn phương
Trả hờn cho tạn mặt nhà Thương
Phật suy người lại chẳng thương hại nhồi

HỰU VIẾT:

Thiệt khó đứng khó ngồi
Khiến bồi hồi ngũ tạng
Xe chích bánh xuồng câu mắc cạn
Nước túng cùng hết Trạng Nam bang (Nếu vậy thời)

Mặc sức dọc ngang (Lẽ như vậy)

Tiêu tan vô số (Quẻ Diệc bói rằng)

Thìn Tỵ xuất long chiếu cố
Vận thời tráo thố hoán miêu (Ấy vậy mà)

Không lẽ xử tiêu mà tiêu mới lạ

Bàn điềm ấy cận kỳ nhựt dạ
E nhơn dân thọ họa bất an
Điềm bàn thiệt tiên tan
Người thiệt gian lâm nạn
(Đến ngày nay có Trạng chớ chẳng không)
Có Trạng thời Trời cứu nạn người lành
Ai có kiếp tu hành
Thời gặp lành khỏi đọa
Nhóm một chợ ít quen nhiều lạ (Thầy ôi !)
Thơm để đây trong dạ lo sầu
Chẳng ai mua cúng Phật vọng cầu
Bàn Phật hiện ngồi sầu vắng vẻ

VÃN VIẾT:

Vắng vẻ

Chỗ bàn thờ chẳng kẻ vào ra
Lập tình phụng cúng bá gia
(Người gọi tôi chẳng phải thờ Phật rằng thờma)

Vô tình cho kẻ lại qua chê mình
Khéo dối thay am tự miễu đình
Kìa kìa tăng chúng độ tình thiếu chi
(Thầy ôi! người thấy tôi thời mạt vận suy màngười khinh khi đó)
Phát qui y bất tri Trời Phật
Người gọi rằng quí vật bợ nưng
Cát bồi đi chẳng lấm chưn (Thầy ôi !)

Nước nghèo không kẻ đỡ nưng nước nghèo
Dắt ra sông rồi dắt lên đèo (Thầy ôi! là Thầyôi!)

Hết cơn bĩ cực còn nghèo về đâu?

Biển bao sâu còn thả sợi câu
Vận thời, thời vận tới đâu bớ Thầy?

HỰU VIẾT:

Chẳng phải ở chỗ nầy
(Ây tôi chẳng biết làm sao mà phân)

Tá điền tân tùng ngụ
Than thở bấy chê vãng dụ
Tri kỳ thượng phụ tỏ phân
Chắc chắc việc tuế tân

Hườn huờn phân nhãn nhục (Tôi e cho người ở đời)

Diện phục tâm bất phục
Tâm nan dục sự nan
Lánh khỏi chốn dương gian (Tôi e a)

Tội đa mang địa ngục

Gông trống còng xiềng xử tục (Ý người sao)

Bất ưu địa ngục khảo tra?

Đoái thấy tường kẻ khóc người la

Sa ngục lạc mẹ cha nào chịu
Ở dương thế phải toan lo liệu
Việc này nay quả báo nhãn tiền
(Không để chịu đó người ơi !)
Trách ở đời bất luận chúa tôi
Nhơn phi đạo lòng thôi chẳng nghĩa!

BÀI VIẾT:

Kỳ huê linh lạc trường lưu thủy
Kiến chúc san hà dĩ tuế mai
Kiến chúc san hà dĩ tuế mai
Hưởng thọ huờn trai lai phục quốc
Cầu an gia thất quốc bất an
Cầu an gia thất quốc bất an
Bình tịnh quân thần an dân thứ
Phước tài thiên cứ thứ dân lương
Phước tài thiên cứ thứ dân lương
Quốc thới dân khương trương đế thiệt
Thuận hòa nhựt nguyệt thiệt tùng tâm
Thuận hòa nhựt nguyệt thiệt tùng tâm

HỰU VIẾT:

(Như tôi nay)

Cuồng trí ý ca ngâm (Tôi e là vầy)

Bất hiệp ý nhơn tâm ố ngữ
Nhơn đa kinh sử

Tri ngữ văn chương (Tôi e lòng người)

Bất hiệp ý chẳng thương
Ô ố nhơn lương bất thuận
Thì ai ai cũng ngụ tình tri luận
(Ý làm vậy, nghịch cùng chăng, thuận cùngchăng)

Bất cầu nghịch thuận nhơn gian
Tôi e nỗi đào hang khó trốn
Khéo làm việc hoành hành nhiều tốn (Ây làm vậy)

Mà nhiều tốn vô căn

Chẳng lo bề trước cúng sau ăn (Dầu có cúng đinữa)
Xúm lại lăng xăng

Thiệt không căn niệm tưởng (Thầy ôi!)

Bao nhiêu dấu gởi về cho Tôn Trưởng (Thầy ôi!)

Tớ nào hay huờn hưởng Tây phương (Để cho tôi ởlại đây)
Ở lại đây chịu chốn oan ương (Thầy ôi)

Thương thương tớ cứu cho khỏi vương lưới nhện

VÃN VIẾT:

Lưới nhện

Tớ vện vằn, vằn vện khó xem (Thầy ôi!)

Tớ lấm lem thế xem Thầy dở (Thầy ôi!)

Đến cơn nguy nạn nầy Thầy thở tớ than
Tớ hiển vang Thầy sang trọng cả
Hội nguy này nhồi nhã lao đao (Thầy ôi!)

Tay cầm dao cắt sao đứt ruột (Thầy ôi!)

Sống ba đào đường luật thắt eo
Tớ khó theo trèo leo trợt trạt (Thầy ôi!)

Hạc sa nhành tớ bạt Thầy ly (Thầy ôi!)

Tớ ngu si sầu bi xiết kể (Thầy ôi! như tôi naylà)
Đội ơn Thầy biết để bao cao?

Gió sóng xao làm sao mặc sóng
Thân giãi dầu thác sống nài chi
(Thầy ôi! như tôi nay là)

Đoái cung ly sầu bi Tây điện (Thầy ôi! là Thầyôi)
Biết bao giờ kiến diện tôn sư

HỰU VIẾT:

(Như tôi)

Lửa vùi ấm lòng lư (Ai đi há)

Dám tư tình tư sạ
Những việc cũ coi sao rằng lạ
Lòng giống lòng khác dạ giết nhau
Chẳng dò cạn dò sâu
Biết chỗ đâu rằng phải
Nhơn nghĩa cửu trường trọng tải
Làm người biết phải khổ tâm
Đắc tri thức lục nhâm
Phòng tri thâm lục giáp
Ngô hữu điện ngộ kỳ vạn pháp
Trí nhơn nhơn lục giáp tồn vong
Đắc đắc lý tri thông
Triều hữu công tắc thưởng
Hưng Thới chưởng đại thôn
Khắc chư môn hương tiểu (Như tôi nay là)

Từ thuở phụ tồn thượng biểu
Đến ngày nay đại tiểu hằng chê (Như vậy thờitôi)
Quê thiệt rất quê

Thọ sỉ nhục hiền thê chê rằng quấy (Như tôinay)
Người không rõ Phật Trời ngó thấy
Gian ngay này phải quấy chiếu tri
Tự ý người ta chẳng nói làm chi
Dĩ ngô tử dễ khi thậm nhục (Như tôi nay)

Sầu áo não dạ nguyền lánh tục
(Tôi chẳng biết căn quả làm sao)

Sống ngẩn ngơ trong đục bất tường (Thầy ôi!)
Xác tiên sanh còn gởi đất vườn (Thầy ôi!)

An linh cửu minh đường trở lại

VÃN VIẾT:

Trở lại (Thầy ôi!)

Bỏ một bầy con dại chít chiu (Thầy ôi!)

Dại chít chiu Thiên Nghiêu Đế Thuấn
Đấng anh hùng trên chứng dưới an (Thầy ôi!)
Muốn sửa sang cho an không phép
Hát không đào mình kép khó coi
Lụy sầu Trời Phật xét soi
Kìa ai vạch lá móc moi nhà mình
Linh đinh sáu bảy thoàn tình
Mười hai bến nước sửa mình đặng không
Mắt ngó trông phép Ông Tây trả
Cám thương vì hai ngả hiệp tâm
Thương thầm một đạo mười lăm
Phật Trời thường dụng chánh tâm nghi hoàng

HỰU VIẾT:

Xưa dại dột họ Hàn
Nay nằm đàng họ Nguyễn
Vái nước nhà miên viễn
Cầu bốn bể vầy nên
Trước an phận bề trên
Sau đặng nên bề dưới
Cây khô héo nhờ Trời Phật tưới
Vậy mới rằng bề dưới tưởng bề trên (Người ôi!)
Nỡ lòng nào sớm vội tối quên?

Sao kiếm đặng việc nên sang cả?

VÃN VIẾT:

Sang cả

Trách ai làm rời rã hai phương
Căm hờn người ở bất lương
Chúa còn ngồi đó dạ trương anh hùng
Trách ai mở tượng treo cùng
Chơn dung thờ đó bất dùng tâm can
Trách hờn mấy đảng tà gian
Ngày nào khôi phục mổ gan mới đành

HỰU VIẾT:

Chim léo luống trên nhành
Ăn trái lành mà chết
Nhọc nói ra câu kết
Việc sống chết không hay
Học ít chữ cầm tay

Bằng không ngay mất vốn
Việc học hành chẳng tốn
Của cúng chùa một vốn mười lời
Ít có kẻ xét đời
Những ham lời trước mặt
Khéo khéo đua chen trào Tây tặc
Đừng đừng sanh giặc đấu tranh
Trào Gia Nghị xưng danh
Nguyễn Thới Khanh Thiên Đức
Sắc lịnh Thánh hoàng phong chức
Thọ ơn Thiên Đức Thừa Luông (Như nay tôi)
Cám Võ hoàng lụy nhỏ uông uông
Hờn lý luật đường truông vong phế, nọ

LOẠN VIẾT:

Phụng lịnh Hoàng gia tra xét thế
Thừa hành Phiên đế kế Khổng Minh
Dĩ lực âm binh chinh pháp diệu
(Tôi nguyện cùng Trời Phật phen nay là)

Hộ tùng vạn triệu điệu binh thần
Tận ý ân cần Thần trợ lực (Thầy ôi ! như tôinay là)
Cơ đồ trí trực lực tồn năng

VÃN VIẾT:

Nỗi khó khăn không ăn có chịu (Thầy ôi!)
Người ở đời lo liệu nhục vinh
Vận còn nghèo chinh lỡ chiến chinh
Thầy lâm tai họa tớ vinh chi rày
Nỗi tử sanh việc tớ như Thầy
Tu trì giữ đạo chờ ngày khương ninh (Thầy ôi!)
Bất xuất chinh hao binh tổn tướng
Phép Phật Trời sung sướng lo chi
Niệm từ bi giặc chi cũng sợ
Vái cầu Thầy tư trợ chúng sanh

HỰU VIẾT:

(Như tôi)

Cá mắc lưới lội quanh
Người khôn lanh nhảy ngược (Thời)

Giỏi chi bấy kình nghê sủ vược
Dạ ham ăn mê trược đọa thân
Trải thịt khắp hương lân
Thị thiềng đều phân thực
Phú quới chưa từng chịu cực
Thường hành ẩm thực no say
Gặp việc khó khoanh tay

Mới biết nay việc khó
Xưa chưa từng việc đó
Nay mới tường việc khó là đây
Phế gia thất chạy ngay
Đoạn phân tay giai ngẫu, nọ!

LOẠN VIẾT:

Hưu khứ hưu hành hưu bôn tẩu
(Chạy bớ các người chạy)

Mạt căn mạt kiếp cẩu ngưu tiêu
Ngộ trận hỏa thiêu tiêu tán địa
Niệm lia niệm lịa địa bất tri
Tận tử ngu si phi thất phách
U mê bất trách phách tận thân
Biệt liễu hương lân phân phân bại
Ta hồ ngộ hại dại bất tài

VÃN VIẾT:

Đố ai biết mổ nằm dài?

Người trong trung quốc hay ngoài càn khôn
Căm hờn trợ ngữ trá ngôn
Mấy khi tầm đặng người khôn trị đời
Đố ai biết khắp trong trời
Thượng thiên có một dưới đời không hai
Ít ai trí hóa mỏng tai
Nghe lời chiều tối rạng mai nên người

HỰU VIẾT:

Bớt bớt nói vui cười
Chưa phải người thong thả
Trời gió giật bèo trôi ba ngã
Sóng chập chồng rời rã từ tai
Chỗ mất còn họa phước về ai
Sao người chẳng trông mai nhớ tối

VÃN VIẾT:

Nhớ tối

Dạ thối thầm ôm gối tay không
Sang giàu bọt nước mùa đông
Phù dung sớm nở tối không trông còn
Mai huê rớt nhị hao mòn
Cửa thiền cúc trước xem còn xêu xang
Chốn vương quan giàu sang rực rỡ
Kẻ nịnh thần mắc cỡ cúi qua
Phước lành nhờ đức Tiên gia
Đến nay thấy áo mặc qua khỏi đầu

HỰU VIẾT:

Kiến nhơn loạn ưu sầu
Người chẳng phải bí bầu
Dộp nụ đầu còn hầu trái khác
Chẳng phải loài cỏ rác
Mà hồn xác bỏ rơi (Xinh a!)

Xinh xinh bấy thảnh thơi
Rồi mệt hơi rút cổ
Tiền bất hạnh Nhan Hồi nước Lỗ
Hậu Nam kỳ nước trổ thần đồng (Ây làm sao)
Mà chẳng suy lòng
Để bịt bòng trong dạ (Thời)

Nam kỳ đại hàm oan chịu đọa
Bắc kinh vương gây họa từ đây
Phật Trời đà chỉ sửa người Tây
Qua trấn quốc tới nay chưa hản
Chớ chớ gây thù lập đảng
Đừng đừng trương bảng đăng khọa
Việc nước nầy vọng lịnh Hoàng gia
Độ sanh tử trào ca tồn thất

VÃN VIẾT:

Tồn thất (Phụ hoàng ôi!)

Dạ bao đành gia thất sửa sang
Nỗi gian nan héo gan teo ruột (Thầy ôi!)

Dây xích nầy Thầy buộc khóa đôi
Rủi thôi thôi làm tôi khó mở
Cúi lạy Thầy giúp thuở rối tơ (Thầy ôi! phải chi tôi)
Dạ lẳng lơ buộc sơ sợi luộc
Xuất thơ bài chưa thuộc Thầy ôi (Thầy ôi! làThầy ôi)
Đạo chúa tôi dễ thôi lòng tớ

Dấu tích Thầy dạ chớ quên đâu (Thầy ôi! Như tôi nay là)
Mảng lo âu sông sâu nước yếu
Đạo tớ Thầy toàn hiếu vẹn trung
(Thầy ôi! như bổn phận tôi nay là)

Dạ cúc cung thủ trung thất hiếu
Bốn lạy Thầy nước yếu xin thương (Thầy ôi!)

Nỗi oan ương tào khương bước mạnh
Mối đạo lành hiếu hạnh ít ai

BÀI VIẾT:

Nhựt nguyệt song khai hề mai phục
Hề mai phục

Kỳ Hương ý dục tị tục trần
Kỳ Hương ý dục tị tục trần

Cầu được linh đơn hề thần sái
Hề thần sái

Trùng chiêm bát quái ái lưỡng nghi
Trùng chiêm bát quái ái lưỡng nghi
Cầu Phật thức tri hề bi lụy
Bất bình cầu trị thị linh thông
Bất bình cầu trị thị linh thông

^ VÃN VIẾT:          ^

Thương rằng, Thầy Nghĩa cho Ông
Cậu An ra dấu tớ trông nghĩa Thầy
(Đứt ruột đứt gan tôi đi mà thôi)

Chốn Kim Cang Thầy an giấc điệp (Còn thân tôi rày)
Bỉ Thới nầy cơ nghiệp lao xao
Muốn lên cao nước ao cạn rạch
Thịnh thời nầy nhẹ tách đường mây
Dặm hòe thơ thớ muôn cây
Kìa hương Hưng Thới, Mỹ Tây điện đền
Dân an vua trị cho bền
Nơi nơi lạc nghiệp điện đền sung vinh

HỰU VIẾT:

Lời Phật giúp pháp linh
Quan trị ninh cọng lạc (Như tôi nay)

Sầu tâm nội quân thần bất đạt
Dạ thở than xiêu lạc Hớn Hồ (Thầy ôi!)

Nghị cơ đồ Tần cũng cơ đồ (Thầy ôi!)

Nghị vong quốc Tần bang Hồ thất (Thầy ôi!)
Đường sanh tử Phật đành giấu cất (Thầy ôi!)
Nẻo nhục vinh gia thất bất tường (Thầy ôi!)

Mắc mỏ thay nước ngược dị thường
(Trời Phật ôi! đến ngày nay mà)

Trời Phật khiến bất tường thiên lý
Nỡ nào để tớ tu ngu ý

Đau lòng sầu thiên lý vị nhiên vị nhiên (Thầyôi)
Hư nên nầy bất điểm cùng khuyên
Kẻo mà lòng tớ sầu riêng mỏi mệt

VÃN VIẾT:

Mỏi mệt (Thầy ôi!)

Gấm nhiễu nầy Thầy dệt Long Lân
Phụng hoàng trình tố ân thân
Kìa nơi Hớn hải nọ ân lâm Tần
Kiến bò quanh miệng chậu xây vần
Thân tôi như nhộng đương lần mối tơ
Dạ ngẩn ngơ guồng tơ thắt gút

Cửa Ngô thiền chen chúc người ta
Chợ Ma ba bước ra ngó thấy
Chữ mực đề tờ giấy Bắc kinh
Chữ trung trinh nam linh nữ thính
Sự dị thường bất tín bất minh
Khuyên đệ huynh sử kinh đặt để
Nghĩa lý ngoài khó dễ bất thông
Căm hờn chế lễ Văn Công
Thọ Mai chế lại lỗi trong lục hình

HỰU VIẾT:

Căm hờn việc lộng tình (Ây làm vậy)

Mình hại mình khúc túc
Thế cậy đa văn đao bút
Giết nhau cả lúc khúc tùng
Cứ kinh sử tạm dùng (Ây vậy)

Mà hại anh hùng khúc túc (Cho chớ)

Thêm sách xem nhiều lúc
Ngày hung kiết túc đa
Chuốc việc quỉ việc ma (Ây làm vậy)

Mà hại người ta tùng lý
Thế việc đa nhơn mưu trí
Noi theo kinh lý làm đầu
Hậu hiền chế bất cầu
Thị ưu sầu kinh sử

VÃN VIẾT:

(Thầy ôi! như tôi nay là)

Bất tham sanh hề vô úy tử

Đấng anh hùng phải giữ niềm ngay (Thầy ôi! như tôi nay)
Muốn xây tay lập ngay đem lại
Bỏ dại khờ trở lại người khôn
Cảnh quyền môn Thế Tôn lập đạo
Dạo non thần Thánh tạo tinh minh
Phế sử kinh tâm linh thơ biện
Trước xem đèn Tây truyện soi gương
Vùng vằng nửa ghét nửa thương
Nỗi sầu nhứt nhựt vô vương đảo quyền
Cám thương trên nghĩa dưới hiền
Cây tươi lá héo đeo phiền từ cơn

LOẠN VIẾT:

Viễn bộ lâm sơn chơn bộ bộ
Ta hồ nhi ngộ lộ phùng tiên
Thiên tử kỳ duyên khuyên điểm lực
Anh hùng tam bực diệu thuật nan

Châu Đốc, An Giang mang nạn cả
Luân hồi báo quả giả bất tri

VÃN VIẾT:

Nỗi sầu bi Phật ghi thảm thiết
Con một nhà bao nỡ giết nhau
Dạ đành phú quốc ngày sau
Bây giờ bịnh hoạn ốm đau thương người
Khóc than nước mắt miệng cười
Nồi da xào thịt thương người trơ trơ
Than thầm quí tại hồi sơ
Phật ngồi xem thế trơ trơ một mình
Cháo chè nhơn bất hữu tình
Khéo vô duyên bấy phận mình làm tôi

HỰU VIẾT:

(Như tôi nay)

Tần hữu Phật Bướm Vôi
Hớn đa ngôi Tiên Thánh
Trời lập lại hội đồng lưỡng tánh
Vạn nhơn tri đạo Thánh Hiền
Bất mục thị phản tiền
Vô tâm hiền vong hậu
Bất lễ nghĩa dám xưng rằng Cậu
Vô tri thiên tiền hậu cơ hà
Xuất lý độ thị tà
Bất tri hà lý chánh
Hồ dị tai bá tánh
Khó lấp cánh lên mây
Khó giấu thây dưới đất
Hậu nhựt nhơn nhơn phế thất
Tiền tài dạ bất tùng thiên
Ỷ lực thế bất kiêng
Nhựt nhựt nhiên hung bạo

KIM CỔ KỲ QUAN QUYỂN 6 - BỔN TUỒNG - PHẦN 3

XƯỚNG VIẾT:

Lọng lạc Càn Khôn môn đại đạo
Ô hô hung bạo đạo tà tinh
Quỉ cụ thần kinh linh giáo thế
Nhơn nhơn vong phế tuế viễn thiên
Thánh đạo tà tiên khuyên nhứt lệ
Tiền sư tam đệ đệ giáo truyền

HỰU VIẾT:

Xưa nhiều kẻ làm hiền
Nay dám phiền đa bạo
Thậm thậm khổ sư tiền giáo đạo
Nạn ngôn hậu bạo bất văn
Bất ưu kỳ nhựt nguyệt hiệp căn
Hằng bất kiến song đăng Thìn Tỵ (Thời)
Điềm ứng hữu lưỡng hình loạn trị
Quả điềm nầy Thìn Tỵ loạn thâm
Diêm chúa khởi binh âm
Hoàng thiên lâm Thìn Tỵ, xong !

VÃN VIẾT:

Thìn Tỵ

Thế xây vần loạn trị một ngôi
Than đời chắc lưỡi thương ôi!

Việc lành người nỡ phụ tôi sao đành
Tỵ Thìn, Thìn Tỵ tranh hành
Hai ngôi như một người lành tốt tươi
Bạo tàn hổ thẹn cho ngươi
Tu hành thêm phước tốt tươi mới mầu
Loạn ly dư chín mười sầu
Trước người chẳng dạ vọng cầu quốc vương
Xét đời thương cũng lỡ thương
Ghét thôi lỡ ghét oan ương tấm lòng
Chừng nào trở lại đất đồng
Trồng khoai tỉa bắp đỡ lòng nhân dân
Bao giờ về chốn cựu lân
Ngó cho thấy mặt từ thân tỏ tường
Trung thu mua đậu bán đường
E người vào quán bất tường sử kinh

HỰU VIẾT:

Xưa quán thị bất linh

Tâm sử kinh tri thế
Kim diệc hữu nhơn mưu kế
Minh tường Thánh Đế thừa ân
Chúc chúc thọ nhơn dân
Nhơn dân giai bất thọ (Thương hại ấy)
Thương hại thay trăm họ
Đường thượng thọ đều chê
Xóm xào nấu rất quê
Đều bê bê theo đó
Chẳng xét trong việc khó
Thêm mắt ngó tâm lầu
Sung sướng ấy bất cầu
Lạc tâm lầu xem đủ
Đền rủ nhau cả lũ
Dùng nha phiến tửu tình
Bằng hữu thuận chí bình
Ở khác tình bất cố (Thầy ôi! như tôi nay đây)
Thấy trái đạo lòng phiền ái ố
Hỉ nộ tình nan tố hiền lương (Thầy ôi! như tôinay là)
Ai lạc tâm giả dại nhà Thương (Thầy ôi! tôi elà)
Cang cường chí vương mang lưới thỏ

VÃN VIẾT:

Lưới thỏ

(Thầy ôi! như tớ nguyện phen này là)
Bước khỏi vòng ngọn cỏ mới ngoan
Chốn ải quan giàu sang trối kẻ
Người trung thần không lẽ Trời chôn
Dại cãi mòn thua khôn một gã
Kẻ suy thời nhồi nhã tả tơi
Ở đời như kẻ se lơi
Mới săn mới sợi cũ rơi tơi mành
Chớ chê lũng liễu tầm lành
Rách mà khéo vá hơn lành vụng may
Gậy Kim Cang sư trưởng cầm tay
Bao giờ trở lại nơi đây trao lời
Nạn dân ách nước tận đời
Rồng bay đám lá tối trời buông câu

HỰU VIẾT:

(Như tôi nay)

Tâm phiền não bấy lâu
Lầu son đâu chưa thấy
Hồ Việt trước phân nhau chầy bấy
Tam thu dư chẳng thấy tin hồi
Thân tôi làm sao sóng dập gió dồi

Thất hạ đọa chưa rồi quả báo (Như đời nay)

Người chê Phật rằng lời nói láo
E nỗi nay quần áo không lành (Chừng mà ngườitưởng lại)
Nhắc nhở việc tu hành
Thân đã đành chí tử, ma! (Như tôi nay)

Nhớ tưởng cựu tình ơn trí ngữ
Ai hoài thiên sử dĩ tử quy, hà!

THÁN VIẾT:

Ta hồ nhựt nguyệt dĩ biệt ly
Hạn bán tam niên bi lụy ngọc
Trình tường lưỡng tộc ngọc tinh vi
Tý Ngọ bất di điềm qui hiện
Phương viên ngũ diện ứng hiện tiền
Đáo tuế tân thiên huyền cơ hậu
Hà sầu chưởng đậu đắc hậu ân
Vãng cựu lai tân thiên phân đoạn
Ta hồ xử loạn đoạn phân ly

HỰU VIẾT:

Thấy sự thế ai bi

Nhơn bất tri quá thảm (Chư nhơn ôi!)

Khổ thêm tới xem không chừng giảm
Bịnh mười phần thương giảm bảy phần
Chẳng ai lo thân nải lập thân
Chẳng ai tưởng nghĩa nhân rằng trượng
Thấy chẳng kẻ thương ôi cung Thượng
Thiệt ít người độ lượng nghĩa nhơn (Ý làm saomà người)
Chẳng lo bề phụng hiến kỳ thân
Ngõ lập hậu vi ân trở lại

VÃN VIẾT:

(Thầy ôi! như tôi là)

Nhớ bắc nam dưỡng ơn tứ đại
Việc tu hành nào nại thủy chung
Thương Thầy dạ nhớ lời trung (Thầy ôi!)

Tôi nào biết mặt Tiên cung về rồi
No nao đức Phật phản hồi (Phụ hoàng ôi!)

Bâng khuâng nhớ Chúa dạng ngồi thuở xưa
Nổi gió mưa nhớ xưa thắt thẻo
Vái Phật Trời độ nẻo đường truông
Lụy sầu nước mắt nhỏ tuôn
Biết là có đặng tròn vuông như lời (Chư nhơnôi!)
Cách nhau có một chữ thời
Sang giàu trân trọng nghèo lời gay go (Huynh đệôi!)
Giàu nghèo chưa chắc đừng lo

Chí tâm niệm Phật, Trời cho duyên lành
Chí dốc tu thời phải học hành
Cớ sao người bỏ việc lành chẳng lo (Huynh đệôi!)

Nỗi đói no khó lo rách rưới
Nắng lâu ngày mưa tưới mấy chung
Thương vì tuổi hạc huyên chung
Làm trai thủ hiếu thất trung lỗi nghì
Chữ hiếu trung chẳng phải vị vì
Thiệt tình, tình thiệt bái quỳ cúc cung

HỰU VIẾT:

(Như việc làm ở người đời nay)

Phải xét việc nịnh trung

Giặc tứ tung mặc giặc, ma! (Như tôi mà ở đờinay)
Gió phưởng phất non Nam ủ mặt
Còn mưa lâm râm thắt ngặt nắng nồng (Ai đi)

Đạo vợ chồng lòng chẳng thuận lòng (Ai đi)

Niềm phụ tử đèo bòng nghịch nhĩ

VÃN VIẾT:

Nghịch nhĩ (Như tôi nay là)

Cám thương đời ma quỷ đa đoan
Gió dào kẻ khóc người than
Tiểu khê Kỷ Dậu đại giang tới rồi
Vĩ xà thủ mã Tây hồi
Dê đi dưới đất Khỉ ngồi trên non
Thứ nầy giấy mực chờ son
Còn hai thứ nữa trên non dưới đồng (Huynh đệôi!)
Khá rèn đinh sắt tấm lòng
Chờ cơn có Chúa lên giồng ấm no

HỰU VIẾT:

(Huynh đệ ôi!)

Sung sướng chi quốc loạn chẳng lo? (Huynh đệôi!)

Mà hằng gọi ấm no lành quần áo (Trong sách cóchữ rằng)
Thiện ác đáo đầu chung hữu báo
(Ý làm sao mà người chẳng xem trong kinh sử,
Thánh nhơn xưa ngày có để chữ)

Chỉ tranh lai tảo dữ lai trì
Họa phước nhơn do cánh vấn thùy (Mà người)
Hằng dụng bạc chì tì đúc Phật
Trời Phật trước sở sanh nhơn vật (Ý làm sao)

Hà nhơn sanh Phật di kỳ!

Cám thương kẻ biên thùy

Bất tri kỳ sự chánh, ma (Như tôi mà lòng sầunay là)
Từ lịnh phụ xe loan trở bánh

Khiến loạn ly bá tánh đảo quyền
Trâu thả lang nhiều kẻ trách phiền
Ngưu phùng hổ đáo miền lao lý, xong

VÃN VIẾT:

Lao lý

Chí Mẹo Dần Phật ký Hiền ra
Thân nầy người thị quỉ ma
Ví như bèo tấp mé nga bập bều
Thân nầy người thị rác rều
Chẳng ai cám tưởng cái lều tranh hư
Dạ sầu phiền não ưu tư
Khi nầy bất túc hữu dư nhờ Trời
Nói ra người chẳng nghe lời
Người thêm khiến lại chịu đời cắn răng
Nỗi khó khăn cắn răng mà chịu
Dạ lo đời toan liệu thiên cơ
Gẫm mình tất bật tơ bơ
(Trời Phật ôi! có hay đến nỗi nầy chăng ?)
Đạo lành nắm giữ ngẩn ngơ lòng người
Khéo líu lo vượn hú thú cười
Thon von đạo Phật nhiều người không tu
Thân nầy người thị rằng ngu
Lòng ai nấy biết khó tu đỡ đàng
Mây giăng khói tỏa mịt đàng
Thương người tôi nói tỏ tàng chẳng nghe
Lưỡi câu liêm ruồng váng nhện che
Thương người chỉ ngõ chẳng nghe tự tình

HỰU VIẾT:

(Tôi nói thiệt mà)

Ai ai khá giữ mình

Việc thình lình sấm dậy (Huynh đệ ôi!)

Việc tội nghiệp khó toan che đậy (Còn như)
Việc phước tài ai nấy giành đâu?

Họa phước nầy Trời khiến cạn sâu (Huynh đệôi!)
Nam mô Phật tới đâu hay đó

VÃN VIẾT:

Hay đó

Nước Ó Rằn người có qua đây
Thương người nhiễu thịt bỏ thây
Lòng không niệm Phật hỏi đây mấy lời
Ở đâu chẳng vái Phật Trời
Bây giờ nói thiệt việc đời khổ đa
Trách mẹ cha ai la hồi đó?

Đến bây giờ thấy khó kêu cha
Bậu đừng nhí nhảnh lảnh la
E sau để lỗ đôi ba năm trường

HỰU VIẾT:

(Cơn vắng vẻ nay)

Mà người chẳng hỏi thăm đường
E hậu nhựt khó tường nẻo bước (Cơn bịt bòngnày)
Thấy hiền ngõ a dua lấn lướt
Chẳng lo sau xét trước mà nhờ (Người thấy tôi)
Hình dạng dại khờ (Người e)

Hậu nhựt khó nhờ

Cho nên người chẳng tưởng (Đó ma !)

Cao vọi vọi kìa ơn sư trưởng (Còn)

Rộng thinh thinh cám tưởng càn khôn
Hội tề tiên đồng đẳng nhứt môn (Thầy ôi!)
Đạo vi tử vi tôn tận ý

VÃN VIẾT:

Tận ý

Cám thương trường khảo trí thức tâm
Học hành tính đã bảy năm
Trường an vô tự giáo tâm thi tài
Đố ai lập đặng sách ngoài?

Văn thơ trí tuệ phép tài đậu câu
Xem rồi mắt thấy đâu đâu
Thiên cơ liễu đắc cạn sâu mới rằng
Cuộc nào mặt đất trải bằng

Nước còn xao xuyến người rằng tôi ngây (Huynhđệ ôi! như tôi)
Hình dạng đây mắt ngó bên Tây
Liếc xem Tào Tháo bị vây lâu ngày (Huynh đệôi!)

Rồi đây ngó thấy Ông Thầy
Ra nơi chiến địa xử rày muôn binh

HỰU VIẾT:

(Như tôi nay)

Chơn bước ván hầm hinh
Miệng niệm kinh trừ quỉ
Nam mô Phật thường hành tịnh thủy
Úm ma ha khử quỉ tiêu tà
Cầu sanh lai phước thọ nhà nhà
Đồng minh tánh thượng hòa hạ lục
Chớ mê muội noi theo ngu ngục
Nương tràng phang tị tục bớ người
Bửu Cái đây hớn hở vui cười
Qui cõi thọ số mười đề hiệu

Tội chư quốc dấy loàn vạn triệu
Thị sát nhân nan liệu tội thâm
Phạm luật hình nhơn bất tu tâm (Tôi nói thiệt)

Sát nhơn thị ngàn năm tu không hết tội
Đường oan trái trả ba bảy hội (Người)

Mê tục trần bất thức tội nan (Cho nên)

Chẳng thấy người lòng thở dạ than (Há rằng dễa!)

Nói ngang lòng toan nói dọc
Chớ chớ âm thầm tra mưu độc
Đừng đừng toan ngang dọc học rằng ngoan (Nhưtôi nay là)
Tầm tích hiền tầm chốn hiển vang
Đường danh lợi dọc ngang trối kệ (Cha chả!)

Sức bây giỏi cho bằng Tào phạt Hớn
(Còn như người chưng mặt lớn nay)

Lớn cho bằng nhà Ngô cầu hôn sát Hớn (Á, lớnlàm chi kìa)
Huynh đệ đoạn phân lìa
Chỉ thị ngu si chưởng khoái
Thủ túc đoạn tình bất ái (Mà người)

Người chẳng e sự quấy chê rằng
Dạ quyết đoạn xích thằng dấu mối, xong

VÃN VIẾT:

Dấu mối

Tấm lòng người bối rối như tơ
Của tiền bất phải vất vơ
Chẳng dùng nhơn nghĩa như tơ lộn cuồn
Lao xao dưới biển trên nguồn
Cù lao sụp hết ghe xuồng vắng sông
Sài Gòn trở lại lập công

Đất đồng còn đặt hóa sông bây giờ (Huynh đệ ôi!)
Mãn tứ niên Trời Phật thượng cờ
Thanh Long Mỹ diệu tới bờ bước lên

HỰU VIẾT:

Chẳng xét việc hư nên
Khó ngồi trên thiên hạ
Từ thuở Láng Linh khởi họa (Mới)

Khiến nên tấc dạ hao mòn

VÃN VIẾT:

Dân xưa như thể gỗ tròn
Dân nay bát giác dạ còn lục lăng
Khó xít xăng trong ăn phần thịt
Nhảy tưng bừng đấm đít xây lưng
Sự đời thấy dửng dừng dưng
Chẳng thương trước mặt sau lưng kể gì

Hổ long quì bất tùy bay bổng
Cửa Thiên đường trống lỏng khó vô
Từ từ lỗ miệng nam mô
Phật Trời ngồi đó phơi khô mấy ngày
Khổ hội nầy vái Thầy cứu độ
Trái cái lòng trước ngộ sau ly

HỰU VIẾT:

(Như tôi nay)

Mới biết rằng tiền vị hậu khi
Thời vận khiến bất tôn ti thượng hạ
Bải hoải ngậm ngùi trong dạ
Ngã ngu nga mục đọa Hạ Bì
Nhơn lưỡng tâm nay nghịch mai tùy
Người lưỡng cốt nay bì mai nhục
Chớ bán lụa đầu hồi bất phục
Chế đồng vàng tứ lục còn cao
Nhận thủy xoàng hai mắt như sao
Ngồi hai nạng thấp cao xem thấy, hà

OÁN VIẾT:

Dạ sầu vì giấy bán mấy đồng
Thắt thẻo năm canh lạnh tấm lòng (Thầy ôi!)

Thọ nạn non đồng lòng thọ nạn
Trong đồng khởi loạn nhạn kêu sương (Thầy ôi!)
Thảm thảm thương thương đương đương đạo (Vậychớ)
Hàm oan oán bạo cạo đầu sài
Tôi tớ ăn mày đều cạo trọc
Nhị triều ngang dọc độc tâm nan

HỰU VIẾT:

Bất dụ tất tà gian
Lòng thở than đời cạn
Đoái nhìn thấy nhơn dân đại nạn
Phong trần đà khởi loạn tứ phương (Nhơn dânôi!)
Dân lỡ bề thọ hại tử ương

Đường oan trái mạt Thương mới biết (Chư nhơnôi!)
Nước bối rối giả câm làm điếc
Dầu tài năng chẳng biết dễ hơn (Huynh đệ ôi!)
Chưa phải thời ra mặt cao sơn (Mà)

Người làm túng tiếu vô ơn thọ tử
Trên Trời Phật chưa tờ chỉ sử
Dưới chúng dân tích cử xuất binh
Mặc thế tình vinh nhục loạn ninh
Nào nào biết trần binh hà đạo?

Tôi tưởng chúa lo đền cơm gạo (Chư huynh ôi!)

Tớ tưởng thầy giữ đạo trọn ân (Chư nhơn ôi!)
Chư nhơn đừng nghịch vu thân (Chư nhơn ôi!)
Vậy mới gọi lập thân hành đạo

VÃN VIẾT:

Hành đạo

Cám thương người nghịch bạo mạng vong
Tới đời vỡ ổ chòm ong
Khi không mình lại mang vong lao tù
Kẻ hiển vinh lên võng xuống dù
Nhện giăng trước mặt mịt mù thấy đâu
Phước bao sâu họa cũng bao sâu
Làm người sao chẳng lo âu nước nghèo
Chúa lỡ cơ lên đèo quá hải
Nước nghiêng nghèo người phải lo âu
Thương thầm cá ẩn bực sâu
Chim bay ngàn dậm thấy đâu chùa chiền
Chốn võ môn tam cấp chiêu hiền
Long Cu cỡi đặng gởi phiền non sông
Lẽ nào biệt tích biệt tông
Mà người chẳng vái Bà Ông cứu đời
Dạ thở than vái Phật cầu Trời
Dân như cá cạn khó đời dân ôi!

Nực cười ai chẳng thương tôi
Thân nầy khác thể bí bôi xấu màu

HỰU VIẾT:

Cách địa tịch ưu sầu
Xem bất cầu hiền sĩ
Thấy ít kẻ bồi thiềng đắp lũy
Nhìn không ai lập kỷ Trần Cang
Cám thương đời nay hiệp mai tan
Đò tạo hóa thở than đà chích bánh

VÃN VIẾT:

Chích bánh

Xem ít người vi cánh Đường bang (Thầy ôi!)
Kẻ giàu sang khó than đạo lý
Xem ít người hiệp ý đồng tâm
Bảy ngày sau hiệp mười lăm
Đạo làm tôi tớ xiển thâm nhờ Thầy
Nỗi tớ nay như kẻ ăn mày
Nay tan mai hiệp nhờ Thầy khiến xui (Thầy ôi!)
Dạ Thầy vui đệ tử cũng vui
Thầy buồn tệ tử cũng xuôi lòng buồn
Nỗi xuân ai nam bắc thơ tuồng

Thầy vui dầu tớ lòng buồn cũng vui (Thầy ôi!)

Kẻ săn chồn dặm tới bước lui (Huynh đệ ôi!)

Chó vầy sủa bóng nai xuôi vào rừng (Chư huynhôi!)
Chắc lưỡi ôi! đôi mắt ngó chừng
Kìa kìa mé biển chưn rừng lao xao

HỰU VIẾT:

Kiểng buồn ai bích lịch nghêu ngao
Nay thoại chí thấp cao vui vẻ
Lần lần kể từ năm chẵn lẻ
Ai ngay gian có Thẻ ngăn đường (Như tôi nay)

Vái Nam bang vĩnh viễn miên trường
Cầu Hớn thất Minh đường kiến thọ
Trai thơ thớ ứng tường Tý Ngọ
Gái đường đường hai họ hòa duyên (Ây làm vậy)
Mặc tình ai hòa ý Tây phiên
Người khá giữ chí căn duyên phiền túc
(Còn như bổn phận túc, Huynh đệ ôi!)

Mây tan hiệp hư nên có lúc
Đến ngày nay Trời Phật khiến
Lòng ta hạ bút đề thơ (Chị em ôi!)

Khá rèn lòng đừng dạ lẳng lơ
Nhỉ văn đọc tri cơ trào chánh (Chị em ôi! nhưtôi)
Từ ngó chiếu kiến tường Phật Thánh
Phật hiện tâm minh tánh nan cầu (Chị em ôi!)

Vui nỗi chi mà trong dạ không sầu? (Huynh đệôi!)
Trời Phật nỡ cầu người chẳng tưởng, a

LOẠN VIẾT:

Hoàng thiên bất phụ hảo tâm nhơn (Chị em ôi!)
Thân khá thủ thân ân oán ác
(Tôi dám khuyên cùng anh em, chị em, khá niệmPhật)
Nam mô Bồ Tát ác chi tiêu
Khổ khổ tiêu tiêu phiêu phiêu tận
Bất lưu oán hận tận tình hung (Huynh đệ ôi!)

Thủ hiếu thủ trung hung bất nhập
Côn đồ cổn chiến bất cập vong

VÃN VIẾT:

Dạ nguyền khẩn bái Thầy Ông
Bao giờ cá đặng hóa long an hòa
Rán lòng tin tưởng Ông Bà
Lều tranh có đạo hơn tòa ngói tô
Miệng niệm nam mô nuốt vô có Phật
Nhổ ra rồi chư tật còn y
Muốn quy y nài chi gai góc

Muốn học hành dục tốc bất thông
Kẻ có công gai chông lần bước
Mai sau dầu gặp phước làm nên
Của tiền chất để đôi bên
Một lòng thờ Chúa dưới trên có phần
Trách ai dạ chẳng ân cần
Vùa hương bát nước ân cần báu châu

HỰU VIẾT:

(Như tôi nay)

Cá mắc cạn ẩn hang sâu
Người ở đâu mà ngó thấy
Từ thuở phụ tồn thiểu giấy
Trời khiến nên ngó thấy đường dài
Thậm trách bấy hớn hài
Sau ở ngoài gay gắt

VÃN VIẾT:

Nẻo tử sanh mau dường nháy mắt
Câu bại thiềng gẫm ắt nào xa
Phật bước ra tà ma áp bắt (Huynh đệ ôi!)
Gẫm sự đời gay gắt nhiều phen
Kẻ ghét ghen đua chen khôn dại
Việc tu hành nói lại đôi co
Dạ sầu lụng đói phát no
Thương trần dạ chẳng âu lo thân hình
Vui chi ca miễu hát đình
Trời ra tiếng sấm giựt mình quên tên
Phật Trời phưởng phất một bên (Chị em ôi)
Vái van khẩn nguyện gặp nên mà nhờ

HỰU VIẾT:

(Như tôi nay)

Tai hằng nghe chư quốc sanh cờ
Tài phép lạ một giờ thâu hết
Tử vô số hồn oan theo kết
Nay anh hùng sau hết tài năng (Huynh đệ ôi!)
Hai đoạn nầy day trở khó khăn (Thầy ôi!)

Biết bao thuở tài năng trợ thế

VÃN VIẾT:

Trợ thế ^ (Thầy ôi!)

Cám thương vì phế đế sùng tu (Trung linh ôi!)
Bốn mùa xuân hạ đông thu
Nguyện cầu biển thánh rừng nhu đỏ đèn (Thầyôi!)
Nỗi gian nan tớ chịu khó hèn

Phật Trời chứng chiếu ngọn đèn tinh minh(Trung tinh ôi!)
Việc sử kinh tâm linh ký tự
Hạ bút thần ghi sự cổ kim
Dậm hòe dấu thỏ đường chim
Ai tường sự cổ sự kim đổi dời
Ngặt tình kêu Phật kêu Trời
Thương thương xót xót nạn đời mới kêu
Ở đời nhiều kẻ trớ trêu
Phật Trời chẳng dễ người kêu liền hoài
Biết sao có phép có tài
Ra nơi quan ải hỏi vài tội tham

HỰU VIẾT:

(Ý làm sao)

Kẻ không tội bắt giam?

Còn người gian tham khỏi hại?

Người khiến nhiều lẽ Nam kỳ tồn bại (Ý ngườimuốn)
Tuyệt kỳ hang sát hại quân thần (Tôi nói thiệt)
Đường tử sanh tôi nguyện có Thánh Thần
Nẻo vinh nhục cơ bần tại lịnh
Kế Gia Cát để dành Gia Định
Mưu Tử Trình hiệp lịnh tân quân (Như tôi naylà)

Đãi hậu nhựt huờn xuân
Nhơn hườn tuân bất dục

LOẠN VIẾT:

Yếu lộ mưu thâm ân binh phục Cổ thiền sỉ nhục phục trào tân Kim cổ sử nhân thân mãn đọa Hai ngôi thọ họa hạ Tây trào

VÃN VIẾT:

Lều tranh chẳng kẻ ra vào
Tai nghe phường phố ào ào như giông
Thứ nầy hành đắc hóa long
Ngộ kỳ ngư thủy vi phong hội nầy
Gió day bát hướng lâu ngày
Bâng khuâng tưởng Phật nhớ Thầy đòi cơn
Vận nghèo ai chẳng phi ơn
Của Trời Phật để Thất Sơn thiếu gì
Gian nan ít kẻ bù chi
Mũ ni áo bả nương tùy nhà Thương
Rày mừng quốc thới dân khương
Trên quan sửa trị dưới lương dân tùng
Trải gan vàng ngọc anh hùng
Trên Vua nhơn đức dưới dùng làm tôi

Ngai vàng vững đạt báu ngôi
Trên Vua khai rạng dưới tôi trung thần

Nam mô A Di Đà Phật

Hết quyển 6 - Bổn Tuồng